B1 ikastaroaren apunteak

ADITZA

Subjuntiboa

Subjuntiboa

Zertarako erabiltzen da?

Subjuntiboak lau erabilera dauzka :

Helburua adierazteko: Txostena mahai gainean utzi dizut labur dezazun (Te he dejado el informe encima de la mesa para que lo resumas)

Nahia adierazteko: Nirekin etor zaitezen nahi dut (Quiero que vengas conmigo)

Agindua adierazteko: Etor dadila medikuren bat! Que venga un médico!)

Perpaus konpletiboak : Kontuz ibil dadila esan diot. (Le he dicho que ande con cuidado)


¿Nola erabiltzen da?

Subjuntiboarekin aditz-oina (etor, ibil, ikus, har,...) erabiltzen da eta aditz laguntzaile bat Nor, Nor-Nori, Nor-Nork edo Zer-Nori-Nork sistemetakoa. Apunte-orri honen azpian ikus ditzakezu aditz laguntzaile horien kuadroak bai orainaldian, bai lehenaldian. Adibidez:

Orainaldian: Etor dadin nahi dut (Quiero que venga)

Lehenaldian: Etor zedin nahi nuen (Quería que viniese)


¿Noiz erabiltzen da?

Gaur egungo euskara mintzatuan subjuntiboa oso gutxitan erabiltzen da, ezinbestean baino ez. Gehienetan, subjuntiboaren ordez nominalizazioak erabiltzen dira (-T(z)ea, -t(z)eko)

Helburua adierazteko, -t(z)eko erabiltzen da: Txostena mahai gainean utzi dizut labur dezazun = Txostena mahai gainean utzi dizut zuk laburtzeko.

Nahia adierazteko, -t(z)ea erabiltzen da: Nirekin etor zaitezen nahi dut = Zu nirekin etortzea nahi dut

Perpaus konpletiboan, -t(z)eko erabiltzen da: Kontuz ibil dadila esan diot. = Kontuz ibiltzeko esan diot

Beraz, mintzatzean sarriago erabiltzen dira nominalizazioak; idaztean, berriz, subjuntibozko formak erabil daitezke. Baina, kontuz!, subjuntiboa ez da erabiltzen esaldi nagusiaren subjektua eta esaldi subordinatuaren subjektua pertsona bera denean. Adibidez:

He comprado un libro para que lo leas = Liburu bat erosi dut zuk irakurtzeko (Ondo) = liburu bat erosi dut irakur dezazun (Hau ere ondo dago, pertsona ezberdinak direlako: nik erosi eta zuk iraurri)

He comprado un libro para leerlo (yo) = Liburu bat erosi dut irakurtzeko (ondo). Liburu bat erosi dut irakur dezadan (Hau gaizki dago, pertsona bakarra delako: nik erosi eta nik irakurri)

Noiz erabiltzen da –(e)n eta noiz –(e)la?

Subjuntibozko aditz laguntzaileak bi bukaera izan ditzake: –(e)n eta –(e)la; adibidez: dadin / dadila. Noiz erabili behar da bata eta noiz bestea?

-(e)n erabiliko da helburua adierazteko (Irakur dezan utzi diot), nahia (Etor dadin nahi dut) eta aginduak emateko, baina lehenengo pertsonarekin (Has gaitezen lanean)

-(e)la erabiliko da konpletiboarekin (Joan zaitezela esan du) eta aginduak emateko, baina 3. pertsonarekin (Joan dadila etxera)


subjuntiboa