B1 ikastaroaren apunteak

ADITZA

Arazi, eragin

ARAZI

1-Erabilera

- Aditz hau, normalean, ez doa bakarrik; baizik beste aditzei loturik. Beste aditzen esanahia modifikatzen du, aditz kausatiboak edo faktitiboak sortuz (erdaraz; hacer, realizar algo, obligar a...). Adibidez:

Sartu (entrar) >> Sarrarazi (hacer entrar): Nik txakurra etxera sarrarazi dut (le he hecho entar a casa).

Jakin (saber) >> jakinarazi (hacer saber): Hark niri berria jakinarazi dit (me ha hecho saber la noticia).

-Aditz erroari (sar, ibil, ikus, apur...) eransten zaio, eta ez partizipioari (sartu, ibili, ikusi, apurtu). Adibidez:


sartu >> sarrarazi

ibili >> ibilarazi

esan >> esanarazi

-Aspektu marka desberdinak hartzen ditu: arazi, arazten, araziko. Adibidez:

Lehen barrura sarrarazi dut (antes le he hecho entrar)

Orain barrura sarrarazten dut (ahora le hago entar)

Gero barrura sarraraziko dut (luego le haré entar).

2-Aditz laguntzailea

-Aurrean doan aditza NOR sistemakoa bada, "arazi" aditzak NOR-NORK sistema hartzen du. Adibidez:


-Zirkulazioa gelditu zen >> Ertzainek zirkulazioa geldiarazi zuten (hicieron detenerse)

-Gu barrura sartu ginen >> Hark gu barrura sarrarazi gintuen (nos hicieron entrar)


-Aurrean doan aditza NOR-NORK sistemakoa bada, "arazi" aditzak ZER-NORI-NORK sistema hartzen du. Adibidez:

-Guk poesiak irakurri ditugu >> Hark guri poesiak irakurrarazi dizkigu (nos ha hecho leer)


3-Eragin

EGIN aditz laguntzailea denean ("Barre egin", "Negar egin"...) , ERAGIN erabiltzen da eta ez ARAZI. Adibidez:


Nik barre egin dut >> Txisteak niri barre eragin dit (me ha hecho reir)

Honek ere aspektu markak hartzen ditu: eragin, eragiten, eragingo.