B1 ikastaroaren apunteak
ADITZA
Agintera: forma trinkoak
AGINTE ADIZKI TRINKOAK (formas verbales imperativas contractas)
NOR saileko aditzekin:
Egon, joan, etorri... bezalako aditzen kasuan, perifrastikoez gain (etor zaitez, joan hadi, egon zaitezte...) adizki trinkoak ere erabil daitezke aginduak emateko.
| egon |
joan |
etorri |
ibili |
|
| zu |
zaude |
zoaz |
zatoz |
zabiltza |
| zuek |
zaudete |
zoazte |
zatozte |
zabiltzate |
Adibidez:
- Bai, zaude lasai! (Si, ¡estate tranquilo!)
- Zatoz, azkar! (¡Ven, rápido!)
- Zabiltzate erne! (¡Andad atentas!)
NOR-NORK saileko aditzekin:
Bestalde, transitiboak (nor-nork sistemakoak) ere baditugu:
Adibidez, eraman aditzarekin forma perifrastikoa (eraman ezazu) erabiliz gain, forma trinkoa ere egin dezakegu (eramazu): eraman + ezazu > eramazu
| eman |
utzi |
esan |
egin |
|
| zuk |
emazu |
utzazu | esazu | egizu |
| zuek |
emazue |
utzazue | esazue | egizue |
ZER-NORI-NORK saileko aditzekin:
eraman + iezaiozu > eramaiozu
| eman |
utzi |
esan |
egin |
|
| niri |
emadazu |
uztazu | esadazu | egidazu |
| hari |
amaiozu | utziozu | esaiozu | egiozu |
| guri |
emaguzu | uzkuzu | esaguzu | egiguzu |
| zuri |
||||
| zuei |
||||
| haiei |
emaiezu | utziezu | esaiezu | egiezu |
Adizki trinko hauek, ezin dira ezezko perpausetan erabili:
Baiezkoak:
- Zoaz hemendik!
- Emadazu bat!
Ezezkoetan betiko formak erabili behar dira:
- Ez zaitez joan!
- Ez iezadazu eman!