B1 ikastaroaren apunteak

SINTAXIA

Baldintzazko perpausak

BALDINTZAZKO PERPAUSAK

Baldintzazko perpausak, izenak adierazten duen bezala, esaldi nagusiak esaten duena gertatzeko baldintza bat bete behar dela adierazten du

Euskeraz, baldintzazko perpausak egiteko, aditz laguntzaileari -ba aurrizkia jarri behar zaio. Ikus dezagun zenbait adibide:

  • Kontuz ez bazabiltza, jausi egingo zara > Si no andas con cuidado, te vas a caer.
  • Berak ondo egin bazuen, nik askoz hobeto >. Si ella lo hizo bien, yo mucho mejor

Ezezko esaldietan, aditz nagusia ez partikularen aurrean jartzen da. Hau esaldi subordinatu gehienetan gertatzen da

  • Ohea egiten ez baduzu, ez zara etxetik irtengo > Si no haces la cama, no saldrás de casa.
  • Ez baduzu ohea egiten, ... Kontuz! ordena hau desegokia da


-(e)Z GERO
Egitura hau baiezko esaldietan erabiltzen da soilik. Ez da erabiltzen aditz laguntzailea eta partitzipioari (egin, ibili, hartu...) -(e)Z GERO eransten zaio.

  • Ahal izanEZ GERO, esango diot. > Si puedo, se lo diré
  • Hau baztertuZ GERO, besteak oso ondo daude. > Quitando ésta, las otras están muy bien.


EZEAN / EZIK

Egitura hau ezezko esaldiak egiteko erabiltzen da soilik. Ez da erabiltzen aditz laguntzailearekin, partitzipioarekin baizik.

  • Asmatu EZEAN, berriro jokatu, hurrengoan asmatuko duzu eta > En caso de no acertar, juega otra vez, que acertarás a la próxima.
  • Beharrezkoa izan EZEAN, hobe da etzirako uztea > De no ser necesario, es mejor dejarlo para pasado mañana.
  • Trenik egon EZIK, oinez joango naiz > En caso de no haber trenes, iré a pie.
  • Ziur egon EZIK, ez esan ezer, badaezpada ere > En caso de no estar seguro, no digas nada, por si acaso.


-T(Z)EKOTAN
Egitura hau -T(Z)EKO kasuTAN egituratik dator

  • Kontatuko dizut, baina inori ez esaTEKOTAN. > Te lo contaré, si no se lo dices a nadie.
  • EgiTEKOTAN, neure modura egingo dut. > De hacerlo, lo haré a mi manera
  • Gera zaitezke, baina zaratarik ez ateraTZEKOTAN. > Te puedes quedar si no haces ruido.
  • JoaTEKOTAN, autoz joan beharko dugu. > En caso de ir, iríamos en coche.