Sintaxia

6. Ondorio-perpausak

Ondorio-perpausak

(oraciones consecutivas)

Sarri agertzen dira itzulpenetan horrelako esaldiak:

Era tan grande que..., fuimos tan lejos que...., estaba tan despistado que...

 

Esaldiok hurrengo egituraren bidez euskaratu daitezke:

HAIN .... EZEN .... BAIT-

  • Hain handia zen, ezen bost kilometrora ikus baitzitekeen. Era tan grande que se podía ver a cinco kilometros
  • Hain urrun joan ginen, ezen ilundu egin baitzitzaigun. Fuimos tan lejos que se nos hizo de noche
  • Hain despistatuak ziren, ezen euritako guztiak galtzen baitzituzten. Eran tan despistadas que perdían todos los paraguas

Adibide hauetan, bi perpaus ditugu eta bigarrena lehenengoaren ondorioa dugu.


OHARRAK:

1) "Non" ere erabil daiteke "ezen"-en ordez.

  • Hainbeste diru zuten non ez baitzekiten dirua zertan gastatu ere. Tenían tanto dinero que no sabían ni en que gastarlo

2) Aditzari aurretik "bait-" erantsi ordez, atzetik "-n" jar dakioke.

  • Hain handia da, ezen bost kilometrora ikus daitekeen.

3) Sarritan, perpaus nagusiko hitzen ordena aldatu egiten da. Adibidez:

  • Hain polita da, non ezin baita deskribatu
  • Hain da polita, non ezin baita deskribatuBigarren ereduak balio enfatikoa dauka eta lehenengoa baino maizago erabiltzen da

4) "Hain" hitzaren ordez, "honen" eta "horren" ere erabil daitezke. Era berean, "hainbeste" erabili ordez, "honenbeste" eta "horrenbeste" ere erabil daitezke. Adibideak:

  • Honen nekatuta nengoen, ezen ez baineukan ezertarako gogorik.
  • Atzo horren lanpetuta ikusi zintudan, non ez bainintzen ezer esatera ausartu.
  • Honenbeste haserretu nintzen, ezen pikutara bidaltzeko zorian egon bainintzen
  • Zu uretara jausi zinenean, horrenbeste beldurtu zinen, non negarrez hasi baitzinen